Հունգարիան պատրաստվում է վառելիքի ճգնաժամի

Հունգարիան պատրաստվում է վառելիքի պակասի՝ ռուսական նավթի դեմ ԱՄՆ պատժամիջոցների պատճառով: Վարչապետ Վիկտոր Օրբանը մտադիր է քննարկել հետաձգման հարցը ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հետ, ըստ The Moscow Times-ի։

Հրապարակումը նշում է, որ Բուդապեշտը շարունակում է ակտիվորեն դիմադրել նավթի այլընտրանքային աղբյուրներին անցնելուն:

Վերլուծաբանները կարծում են, որ դա պայմանավորված չէ էներգետիկ անվտանգության սպառնալիքներով, ինչպես պնդում է կառավարությունը, այլ բյուջեի և նրա ամենամեծ էներգետիկ ընկերության՝ MOL-ի համար ֆինանսական կորուստներով: Միևնույն ժամանակ, Հունգարիայի դիրքերը թուլանում են, և երկիրը սկսել է պատրաստվել վառելիքի մատակարարման հնարավոր խափանումներին։

Reuters-ը հաղորդում է, որ կառավարությունը պատրաստել է ներմուծվող նավթի և նավթամթերքի պահեստավորման մասին օրենքում փոփոխություններ, որպեսզի ԱՄՆ պատժամիջոցների պատճառով խափանումների դեպքում հատուկ պահեստային բենզալցակայանները կարողանան օգտագործվել կարևոր սպառողների և ծառայությունների համար:

Փոփոխությունները չեն ազդում մանրածախ հաճախորդների վրա և նախատեսվում է ուժի մեջ մտնել 2026 թվականի հունվարի 1-ից: Արտակարգ իրավիճակներում կառավարությունը կկարողանա որոշել նման բենզալցակայանների օգտագործումը և վառելիք ձեռք բերելու առաջնահերթությունը։

Ավստրիայի «Էրստե» բանկի վերլուծաբան Թամաշ Պլեցերի խոսքով՝ «պատժամիջոցները… բավարար կլինեն, որպեսզի Հունգարիան հրաժարվի ռուսական նավթից», իսկ հնարավոր մաքսատուրքերը «ռուսական ածխաջրածինները կդարձնեն անմրցունակ (համեմատած) այլ աղբյուրների հետ»։

Հունգարիայի արտաքին գործերի նախարար Պետեր Սիյարտոն հայտարարել է, որ Հունգարիային ռուսական էներգետիկ ռեսուրսներից զրկելու ԵՄ ջանքերը «կկործանեն մեր էներգետիկ մատակարարման անվտանգությունը»։

Նա մեղադրել է Խորվաթիային, որի միջով անցնում է Հունգարիայի տարածք նավթ մատակարարող «Ադրիա» խողովակաշարը, «Ուկրաինայում պատերազմից շահույթ ստանալու փորձերի» մեջ։

Հունգարիայի իշխանությունները պարբերաբար պնդում են, որ Խորվաթիան 2022 թվականին բարձրացրել է նավթի տարանցման վճարները, ինչը գնումները Բուդապեշտի համար դարձնում է անշահավետ։

Politico-ն նշում է, որ այս տեղեկատվությունը առևտրային գաղտնիք է և չի կարող ստուգվել, իսկ խորվաթ պաշտոնյաները հերքում են մեղադրանքները։

«Տարանցման վճարը մնում է նույնը», — հայտարարել է Խորվաթիայի էկոնոմիկայի նախարար Անտե Շուշնյարը՝ պարզաբանելով, որ այն կազմում է նավթի վերջնական գնի ընդամենը 2%-ը և կիրառվում է «հավասարապես բոլոր գործընկերների նկատմամբ»։

Շուշնյարի խոսքով՝ Հունգարիայի հասցեին բազմիցս հնչող մեղադրանքները տարանցիկ վճարների բարձրացման և խողովակաշարերի անբավարար հզորության մասին «100% անհիմն են»։

Արևելյան ուսումնասիրությունների կենտրոնի Politico-ի փորձագետ Իլոնա Գիզինսկայի խոսքով՝ Բուդապեշտը չունի ռուսական նավթից հրաժարվելու «քաղաքական կամք», քանի որ նման քայլի «ամենախնդրահարույց ֆինանսական կողմը» կապված է բյուջետային եկամուտների հետ։

ING բանկի գնահատականներով՝ Հունգարիան տարին կավարտի ՀՆԱ-ի 4.6%-ի բյուջետային դեֆիցիտով։ Միևնույն ժամանակ, 2026 թվականի ապրիլյան ընտրություններին ընդառաջ՝ Օրբանի կառավարությունը, որի կուսակցությունը հարցումներում 41%-45%-ով հետ է մնում ընդդիմադիր թեկնածու Պետեր Մագյարից, կցանկանար ավելացնել բյուջետային ծախսերը, սակայն դեֆիցիտը խանգարում է դրան, նշում են բանկի վերլուծաբանները։