Ռուսական «VTB – Project Office» ընկերությունը ՌԴ կառավարությանն է ներկայացրել «Հյուսիս-Հարավ» միջազգային տրանսպորտային միջանցքի զարգացման նախագիծը, որի շրջանակներում առաջարկել է Ադրբեջանից Իրան նոր երկաթուղային ճանապարհ ստեղծել՝ որպես այլընտրանք Ռեշտ-Աստարա ճանապարհին:
Ըստ Sputnik Азербайджан-ի՝ ծրագրի շրջանակներում «ՎՏԲ-նախագիծ գրասենյակ»-ն առաջարկում է նոր երկաթուղու կառուցում Ռուսաստանի Դաշնության սահմաններից մինչև Իրանի հարավային նավահանգիստ: Կստեղծվի նաև թվային հարթակ՝ ամբողջ երթուղու երկայնքով միջազգային տրանսպորտը կառավարելու համար։
Ընկերությունն առաջարկում է երեք երթուղի Ադրբեջանի և Իրանի միջև նոր միջանցքի շրջանակներում, և յուրաքանչյուր երթուղու վրա առաջարկվում է ստեղծել երեք երթուղի: Նոր երթուղու երկայնքով բեռնափոխադրումների կանխատեսվող ծավալը մինչև 2030 թվականը տարեկան 30 մլն տոննա է։
Երթուղու բեռնափոխադրումների հիմքը հացահատիկն է, բեռնարկղերը, մետաղները, պարարտանյութերը, քարածուխը և նավթաքիմիական նյութերը:
Նոր երթուղու շինարարությունը նախատեսվում է սկսել մինչև 2025 թվականի վերջին, իսկ ավարտին հասցնել մինչև 2031 թվականը։
Հյուսիս-Հարավ ՄՏԿ-ն Սանկտ Պետերբուրգից դեպի Մումբայ նավահանգիստ (Հնդկաստան) մուլտիմոդալ երթուղի է, միջանցքի երկարությունը 7,2 հազար կմ է։ Այս միջանցքում կան երեք երթուղիներ՝ տրանսկասպյան (օգտագործելով երկաթուղիներ և նավահանգիստներ), ինչպես նաև արևմտյան (Ադրբեջանի միջոցով) և արևելյան (Ղազախստանի և Թուրքմենստանի տարածքով) ցամաքային ուղիները։
Ռուսաստանն ու Իրանը 2023 թվականի մայիսին ստորագրել են 1,6 միլիարդ եվրո արժողությամբ արևմտյան Հյուսիս-Հարավ երթուղու՝ Ռաշթից մինչև Աստարա երկաթուղու վերջին անհրաժեշտ հատվածի ավարտի փաստաթղթերը։ Այդ միջոցներից 1,3 մլրդ եվրոն Ռուսաստանի Դաշնության վարկն է, մնացածը՝ իրանական կողմից։
