Արտաքին առևտրի հավասարակշռության մակարդակն իր կարևորագույն ազդեցությունն է ունենում ողջ տնտեսության վրա: Հայաստանը, օբյեկտիվ իրականությունից ելնելով, ունի խիստ անհավասարակշիռ արտաքին առևտուր։
Մասնավորապես, ՀՀ ներմուծման ծավալներն էականորեն գերազանցում են արտահանման ծավալներին։ Իհարկե, նկատի ունենալով օբյեկտիվ պատճառները, պետք է փաստել, որ ներմուծման ծավալների ֆոնին արտաքին առևտրի անհավասարակշռությունը որոշակի սահմաններից հետո կարող է նաև բացասական ազդեցություն ունենալ։
2024թ․ առաջին կիսամյակում ՀՀ արտահանման ծավալները կազմել են մոտ ＄8 մլրդ, իսկ ներմուծման ծավալները՝ մոտ ＄11 մլրդ։ Փաստորեն, ՀՀ արտաքին առևտրի հաշվեկշիռը կազմում է մոտ -＄3 մլրդ։ Տարբեր ժամանակահատվածներում այս ցուցանիշն անընդհատ տատանվել է, սակայն այս անհավասարակշռվածությունն առկա է ՀՀ անկախության գրեթե ողջ ընթացքում։
ՀՀ արտաքին առևտուրը տարիներ շարունակ եղել է կենտրոնացված։ Այսինքն, ՀՀ հիմնական առևտրային գործընկերը թե՛ արտահանման, թե՛ ներմուծման մասով եղել է Ռուսաստանը։ Ներկայումս իրավիճակն այս առումով սկսել է փոխվել, սակայն առևտրային հաշվեկշռի անհավասարակշռվածությունը շարունակում է պահպանվել։ Իշխանությունները պետք է զգուշավոր քաղաքականություն իրկանացնեն, որպեսզի հիմա էլ այնպես չստացվի, որ ՀՀ արտաքին առևտուրը կենտրոնանա հավաքական Արևմուտքի ձեռքերում։
Թուրքիան և Մեծ Բրիտանիան նպատակադրված են առևտրի ծավալները հասցնել 30 մլրդ դոլարի
2024թ․ առաջին կիսամյակում ՀՀ առևտուրի ծավալները, ըստ հիմնական առևտրային ուղղությունների, եղել է հետևյալը․
Պետք է արձանագրել, որ 2024թ․ առաջին կիսամյակում 2023թ․ նույն կիսամյակի համեմատ արտահանման ծավալների մոտ 20% անկում է արձանագրվել ԵԱՏՄ-ի մասով՝ կազմելով＄1․5 մլրդ։
2024թ․ առաջին կիսամյակում 2023թ․ նույն կիսամյակի համեմատ արտահանման ծավալների զգալի անկում է դիտվել նաև ԵՄ երկների մասով՝ մոտ 25%-ով։ ԵՄ երկրներ-ՀՀ արտահանման ծավալները 2024թ․ առաջին կիսամյակում կազմել են մոտ ＄282 մլն։
ՀՀ արտահանման ծավալները դեպի այլ երկրներ 2024թ․ առաջին կիսամյակում 2023թ․ նույն կիսամյակի համեմատ աճել են մոտ 6 անգամ՝ կազմելով մոտ ＄6 մլրդ։ Այս երկների շարքում ՀՀ արտահանման զգալի մասը գնում է դեպի ԱՄԷ։
Հայաստանից հսկայական հեռավորության վրա գտնվող Բրազիլիա արտահանման ծավալները 2024թ․ առաջին կիսամյակում 2023թ․ նույն կիսամյակի համեմատ աճել են մոտ 60 անգամ։
Մյուս կողմից ներմուծման ծավալների միակ և զգալի աճը դիտվել է ԵԱՏՄ երկրների մասով։ 2024թ․ առաջին կիսամյակում 2023թ․ նույն կիսամյակի համեմատ ներմուծման ծավալները ԵԱՏՄ-ից աճել են մոտ 5 անգամ՝ կազմելով շուրջ ＄7 մլրդ։
Բաժանորդագրվեք մեր ալիքին Telegram-ում
