Համաշխարհային առևտրի մասնատվածությունը շարունակում է խորանալ. Ի՞նչ փոփոխություններ են արձանագրվել. ԻՆՖՈԳՐԱՖԻԿԱ

Զարմանալի է, թե ինչպիսի արագությամբ աշխարհը վերադարձավ սառը պատերազմի ժամանակներ։ Մարդկության պատմության մեջ համաշխարհային տնտեսությունն աննախադեպ աճեր արձանագրեց վերջին 30 տարիների ընթացքում ձևավորված ազատ տնտեսական համագործակության արդյունքում: Մինչդեռ հիմա այդ ազատության առումով հակառակ պատկերն է։ Ռուսաստանին ուղղված պատժամիջոցներն ու դրանցից բխող սահմանափակումներն աննախադեպ են, և եթե հաշվի առնենք ՌԴ հսկայական տարածքն ու ռեսուրսները, ապա այս ամենն էականորեն կկրճատի համաշխարհային տնտեսության աճի պոտենցիալը։

Արևմուտքը պահանջում է ԱՄԷ-ից նվազագույնի հասցնել ՌԴ-ի հետ առևտուրը․ Reuters

Աշխարհում փաստացի գործում է երկու հիմնական ուժ կամ բլոկ՝ G7-ը և ԵՄ-ն մի կողմից, BRICS /ԲՐԻԿՍ/ երկրները՝ մյուս կողմից։ Այս  բլոկների միջև և դրանից դուրս ձևավորվում են յուրահատուկ տնտեսական հարաբերություններ։
Այս ամենի արդյունքում արձանագրում ենք այն փաստը, որ, օրինակ, համաշխարհային առևտուրը վերջին 5 տարիներին դարձել է առավել մասնատված․

Արժույթի միջազգային հիմնադրամի (IMF)-ի տվյալները ցույց են տալիս բլոկների ներսում և դրանցից դուրս արտահանման ծավալների մասնաբաժինների փոփոխությունը։ 2023թ. դաշնակիցների հետ երկրների ապրանքաշրջանառությունը 2018 թվականի համեմատ աճել է և հասել $270 մլրդ մակարդակին։ Այս փոփոխությունը տեղի է ունեցել ի հաշիվ մրցակցող բլոկների հետ առևտրի ծավալների նեղացման, որը կրճատվել է $314 մլրդ-ով:

Վիճակագրական տվյալները փաստում են, որ ԵՄ արտահանման ծավալների մասնաբաժինը G7 երկրների մասով 2023թ. հասել են 75,4%-ի 2018թ-ի 74,3%-ի փոխարեն՝ աճելով 1,1 տոկոսային կետով։

Չինաստանի արտահանման ծավալների մասնաբաժինն այլ բլոկների հետ կրճատվել է 5,2 տոկոսային կետով, իսկ դաշնակիցների հետ, ընդհակառակը, աճել է 2,1 տոկոսային կետով։ ՌԴ արտահանման մասնաբաժինն այլ բլոկներում գտնվող երկրների հետ 2023թ.-ին 2018թ. համեմատ կրճատվել է 3,8 տոկոսային կետով, իսկ բլոկի ներսում աճել է 0,7 տոկոսային կետով։

Նկատենք, որ ՌԴ-ն ևս իր դաշնակիցների կամ բլոկի ներսում կկարողանար Չինաստանի պես զգալի մասնաբաժին ունենալ, եթե դրան չխանգարեին Հավաքական  Արևմուտքի պատժամիջոցները, որոնք ՛էլ ավելի են սրվում։ Մասնավորապես, վերջերս ԱՄՆ-ի, Մեծ Բրիտանիայի և ԵՄ ներկայացուցիչները խնդրել են ԱՄԷ-ի իշխանություններին իրենց տրամադրել տեղեկատվություն-հավատիացումներ, որ ՌԴ արտահանվող ապրանքներում չկան այնպիսի արգելված ապրանքներ, որոնք ՌԴ-ն կարող է օգտագործել Ուկրաինայի դեմ պատերազմում։

Մեծ Բրիտանիայի արտահանման ծավալների մասնաբաժինը բլոկի ներսում կամ դաշնակիցների շրջանում 2023թ.-ին 2018թ. համեմատ աճել է 10,2 տոկոսային կետով, իսկ ոչ դաշնակիցների հետ կամ բլոկից դուրս՝ 0,5 տոկոսային կետով։