Ռուսական խոշոր բանկերը գործարկում են drop-մոնիթորինգի համակարգեր՝ այսպես կոչված dropper-ների դեմ պայքարելու համար, որոնց քարտերը խաբեբաներն օգտագործում են բանկի հաճախորդներից գողացված միջոցները կանխիկացնելու համար:
Մասնավորապես, Tinkoff Bank-ը մեկ տարվա փորձարկումներից հետո պաշտոնապես գործարկել է նման համակարգ, RBC-ին հայտնել է բանկի ներկայացուցիչը։ Նմանատիպ մոդելներ գործում են նաև ՎՏԲ-ում և Սբերբանկում:
Dropper-ները կամ droppers-ը բանկի այն հաճախորդներն են, ովքեր քարտեր են թողարկում ոչ թե անձնական օգտագործման, այլ դրանք խարդախներին փոխանցելու համար: Հանցագործները դրանք օգտագործում են բանկի հաճախորդներից գողացված միջոցները պահելու համար: Ընդ որում՝ անձը կարող է դառնալ Dropper իր կամքով կամ անտեղյակությունից: Օրինակ՝ ինտերնետում տեղադրվում են «թափուր աշխատատեղեր»՝ առաջարկելով հեշտ ամսական եկամուտ միայն բանկային քարտի համարը տրամադրելու դեպքում։
Tinkoff-ի ներկայացուցիչ Օլեգ Զամիրալովի խոսքով՝ բանկի համակարգը հնարավորություն է տալիս բացահայտել հաճախորդների փոխանցումները նույնիսկ նախքան այն բանը, երբ նրանք իրենց հաշվին հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված գումարներ կստանան:
Վերջին 1 տարում բանկը կարողացել է շուրջ 2 անգամ նվազեցնել drop-երների միջոցով գումարների յուրացումը, շուրջ 130 հազար drop-հաշիվներ են արգելափակվել։
«Խաբեբաները երիտասարդներին հավաքագրում են այս սխեմայի մեջ. սա հեշտ և արագ փող է, և երիտասարդները միշտ չէ, որ հասկանում են այնպիսի գործողությունների հետևանքները, ինչպիսիք են բանկային քարտերի վաճառքը, որոնք այնուհետև օգտագործվում են հանցագործություններ կատարելու համար», – բացատրել է Զամիրալովը:
Tinkoff-ի Dropper-մոնիթորինգի համակարգը ստեղծվել է միլիոնավոր հաճախորդների գործարքների վերլուծության հիման վրա, ներառյալ նրանց, ովքեր օգտագործել են քարտը բացառապես անազնիվ նպատակներով:
Բանկը կազմել է «dropper-ի դիմանկար». սրանք այն բնութագրիչներն են, որոնք ցույց են տալիս մեծ հավանականություն, որ հաճախորդը քարտ է թողարկել՝ այն խարդախներին վաճառելու կամ փոխանցելու նպատակով:
Բանկը ստուգում է այս բնութագրիչներով և անհրաժեշտության դեպքում լրացուցիչ ստուգումներ է անում կամ անհապաղ սահմանափակում հեռահար սպասարկումը: Սա դժվարացնում է խարդախների համար դրամական փոխանցումների կամ բանկոմատների միջոցով դրամական միջոցների ստացումն ու կանխիկացումը:
Օրինակ, համակարգը կարող է ուշադրություն դարձնել այն հանգամանքին, որ քարտը վերաձևակերպվում է այլ հեռախոսահամարով, և դրանից հետո այդ քարտով կատարվում են մի քանի փոքր գործարքներ (վճարում խանութում և այլն):
Սա նշանակում է, որ քարտը վաճառվում է խարդախի, այնուհետև հանցագործները մի քանի գնումներ են կատարում քարտի միջոցով, որպեսզի թվա, թե այն օգտագործվում է սովորական հաճախորդի կողմից:
Իսկ ՎՏԲ-ն, օգտագործելով 2023 թվականի dropper-մոնիթորինգի համակարգը, արգելափակել է ավելի քան մեկ միլիարդ ռուբլի dropper-ների հաշիվներում, որոնք գողացվել են ՎՏԲ-ի հաճախորդներից և այլ բանկերից:
«Այս գումարից ավելի քան 170 միլիոն ռուբլին վերադարձվել է տուժածներին, 150 մլն ռուբլին սառեցված է քրեական գործերով, տեղեկությունը փոխանցվել է իրավապահ մարմիններին և Ռոսֆինմոնիթորինգին՝ իրենց լիազորությունների սահմաններում միջոցներ ձեռնարկելու համար»,- ասել է ՎՏԲ-ի ներկայացուցիչը։
