Հայ ժողովուրդն ապրում է իր պատմության ամենադժվարին ժամանակահատվածներից մեկը։ Ներկայումս Հայաստանի վրա իր բացասական ազդեցությունն են թողնում ինչպես արտաքին աշխարհում տեղի ունեցող զարգացումները, այնպես էլ ներքին խնդիրները։ Այս իրադարձությունները լարվածության մեջ են պահում հասարակությանը և տարբեր կերպ են ազդում մարդկանց տրամադրվածությունների վրա։
Նկատենք, որ արտաքին խնդիրների շարքը գլխավորում են հայ-ադրբեջանական և հայ-թուրքական լարված հարաբերությունները և այն անորոշ վիճակը, որում այժմ գտնվում ենք։ Վերջինս մեծ վնաս է հասցնում Հայաստանի տնտեսությանը, ինչն էլ իր հերթին հանգեցնում է մի շարք սոցիալական խնդիրների։
Ներքին խնդիրներից կարելի է առանձնացնել աղքատության մակարդակը, աշխատանքի շուկայում առկա խնդիրները, քաղաքական լարված իրավիճակը և բազում այլ խնդիրներ, որոնք տարիներ շարունակ անտարբերության են մատնվել։ Այս համատեքստում փորձենք պարզել՝ ինչպիսին է եղել մարդկանց կարծիքն իրենց կենսամակարդակի վերաբերյալ, ի՞նչ առաջնային խնդիրներ են նրանք նշել 2021թ․ դրությամբ․
Գծապատկեր 1․ Բնակչության կողմից առանձնացված առաջնային խնդիրները
Ինչպես կարելի է նկատել գծապատկերից, առաջին տեղում են բնակարանային խնդիրները։ Հարցվածների 10,6%-ը նշել է, որ ունի բնակարանի խնդիր։ Երկրորդ և երրորդ տեղերում են առողջության և ոչ պարենային առաջնային կարիքների բավարարման հետ կապված խնդիրները։ 1,2%-ը նշել է, որ ունի սննդով ապահովման խնդիր։ Նկատենք, որ այս խնդիրներն ուղիղ կերպով ազդում են մարդկանց կյանքի որակի վրա և արագացնում արտագաղթի տեմպերը, ինչն էլ մեծ սպառնալիք է հանդիսանում հայկական պետության ներքին և հատկապես արտաքին անվտանգության համար։
Ներկայացնենք, թե ինչպես են գնահատել իրենց կենսամակարդակը Հայաստանի քաղաքացիները 2021թ․․
Գծապատկեր 2․ Կենսամարդակի սուբյեկտիվ գնահատականները 2021թ․ դրությամբ
Գծապատկերից տեսնում ենք, որ իրենց ծայրահեղ աղքատ են համարել հարցվածների 0,6%-ը, աղքատ՝ 9,5%-ը։ Միջինից ցածր, միջին և միջինից բարձր կենսամակարդակ ունեցողները կազմել են համապատասխանաբար՝ 42,5%, 43,4% և 3,8%։ Իրենց հարուստ համարել են ընդամենը 0,2%-ը։
Այս գնահատականներն, իհարկե, սուբյեկտիվ են, սակայն նույնիսկ այս մակարդակում արդեն երևում է երկրում առկա իրավիճակը։ Սուբյեկտիվ գնահատականների պարագայում ազդում են որոշակի անձնական և ազգային առանձնահատկություններով պայմանավորված գործոններ, որոնք թույլ չեն տալիս մարդկանց լինել լիովին անկեղծ։
Այդուհանդերձ, իշխանությունները պետք է հաշվի նստեն ինչպես սուբյեկտիվ գնահատականների, այնպես էլ պաշտոնական վիճակագրական տվյալների հետ և իրականացնեն առավել արդյունավետ քաղաքկանություն, որը կնպաստի երկրում առկա լարվածության թուլացմանը։